![](/media/lib/449/n-sniardwy-f1af533ba59252654851edb4e4323459.jpg)
Odnaleziono najstarszą szczegółową mapę z obszaru dzisiejszych Mazur. Jest datowana na XVI w.
25 marca 2021, 13:29Dr Robert Klimek, redaktor pisma Masovia, odkrył w archiwum Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie-Dahlem najstarszą znaną mapę szczegółową z obszaru dzisiejszych Mazur. Rękopiśmienna mapa przestawia drogę wodą z Ryna przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzekę Pisę aż do granicy zakonu krzyżackiego (Księstwa Prus) z Mazowszem. Specjalista ujawnił, że w katalogu opracowanym przez Winfrieda Blissa nosi ona tytuł Spirding-See (czyli jezioro Śniardwy) i jest datowana na XVI w.
![](/media/lib/449/n-kalandra(2)-754717ef6ad624f1e7911db65ab38677.jpg)
Po 143 latach ponownie zaobserwowano kalandrę szarą w obecnych granicach Polski
25 marca 2021, 05:38Przed kilkoma dniami między Beskiem a Porębami (woj. podkarpackie) Wojciech Guzik z Krosna jako pierwszy wypatrzył bardzo rzadkiego ptaka - kalandrę szarą (Melanocorypha calandra). Ostatni raz kalandra była widziana w obecnych granicach Polski w 1878 r. w okolicach Jeleniej Góry. Jak podkreślono na profilu Naszego Beska - gazety lokalnej na Facebooku, ten niepozorny skowronek lęgowo nie występuje w Polsce. Najczęściej jest spotykany w południowej Ukrainie, Mołdawii i w Rumunii. A zatem mieliśmy w Polsce prawdziwe zjawisko ornitologiczne.
![](/media/lib/448/n-zlotamaska-41a9b1f1c22584dda6c8e7d37e0cd3c6.jpg)
Złota maska i inne niezwykłe artefakty znalezione na słynnym stanowisku królestwa Shu
23 marca 2021, 18:51Na słynnym stanowisku Sanxingdui w prowincji Syczuan dokonano ważnego odkrycia. W ostatnim czasie znaleziono tam setki artefaktów sprzed ponad 3000 lat takich jak tajemnicza maska z brązu czy ponad 2-metrowa statua również wykonana z brązu. Odkrycia dopełniło najnowsze znalezisko – złota maska.
![](/media/lib/448/n-grob-1-ba0876957caf30e4f8a8b81308f67dac.jpg)
W Raciborzu-Starej Wsi odkryto pozostałości cmentarzyska sprzed ok. 4 tys. lat
23 marca 2021, 17:42Na polu uprawnym w rejonie Starej Wsi (najstarszej dzielnicy Raciborza) rolnik znalazł ludzkie kości. Podczas badań terenowych ustalono, że kościec był ułożony na prawym boku ze zgiętymi rękoma, podkurczonymi nogami i twarzą skierowaną na wschód. Specjaliści podkreślają, że jest to charakterystyczne dla pochówków z okresu neolitu oraz wczesnej epoki brązu. Poniżej i obok opisywanego grobu odkryto następne 2 pochówki (tu także stwierdzono ułożenie na boku). Fakt ten wskazuje, że natrafiono na pozostałości cmentarzyska.
![](/media/lib/448/n-totem-7092ff9d4f7594bcccbc6f3ffa75f603.jpg)
Udało się odnaleźć cząstkę, której istnienie postulował wybitny polski fizyk
22 marca 2021, 19:25W 1973 roku dwóch wybitnych fizyków Leszek Łukaszuk i Basarab Nicolescu ogłosiło, że z ich wyliczeń wynika, iż powinna istnieć nieznana dotychczas kwazicząstka. Odderon, bo o nim mowa, miał być kulą gluonową przewidzianą przez chromodynamikę kwantową. Ten partner znanego już wcześniej – chociaż również teoretycznie – pomeronu, miał składać się z trzech gluonów
![](/media/lib/448/n-grecja-1c05372d1503f860ded1832d38ab79fa.jpg)
Badacze z Polski i Kanady znaleźli najstarsze dowody na... mycie rąk przez Greków
18 marca 2021, 07:36Pierwsze dowody na to, że Grecy myli ręce pochodzą z 2 poł. II tysiąclecia p.n.e. – ustalili badacze z Polski i Kanady. Mykeńczycy, ówcześni mieszkańcy Grecji lądowej, używali do tego celu szerokich mis, co było początkowo związane z rytuałami religijnymi.
![](/media/lib/448/n-arras-6258e28531cda618575c72698e629c95.jpg)
Wielka gala arrasów w Zamku Królewskim na Wawelu
17 marca 2021, 12:59Od 18 marca na Zamku Królewskim na Wawelu będzie można zobaczyć wszystkie arrasy stworzone na zamówienie króla Zygmunta Augusta, które znajdują się obecnie w polskich zbiorach. Jak podkreślono w komunikacie Zamku, to jedyny w dziejach jagiellońskiej rezydencji pokaz całej zachowanej kolekcji we wnętrzach, dla których tapiserie zostały stworzone. Kuratorami i autorami wystawy "Wszystkie arrasy króla. Powroty 2021–1961–1921" są Magdalena Ozga, Magdalena Piwocka i Jerzy Holc.
![](/media/lib/448/n-bociany-f653e0512f770229247e49a317090f25.jpg)
Polska już nie jest bocianim krajem numer jeden. Jako społeczeństwo tracimy też wiedzę przyrodniczą
16 marca 2021, 17:53Bociany rozpoczęły powroty, a pierwsze ptaki są obserwowane już od początku marca głównie w zachodniej Polsce. Tradycyjnie jednak ich wiosennego pojawu oczekiwano 19 marca. Mamy tego ślad w przysłowiu na Józefa świętego przylatują ptaki jego.
![](/media/lib/107/n-neutrino-1eb3438c44337feaa5bc129657a27ee9.jpg)
Ruszył wielki detektor neutrin, w którego budowę zaangażowani byli Polacy
15 marca 2021, 04:05Zakończono budowę jednego z największych na świecie teleskopów. Przed dwoma dniami grupa uczonych obserwowała, jak ostatnie elementy Baikal-GVD (Baikal Gigaton Volume Detector) są opuszczane w głąb jeziora Bajkał przez wycięty w lodzie przerębel. Urządzenie będzie obserwowało neutrina z głębokości 700–1300 metrów.
![](/media/lib/447/n-awers-fdbec1ce441c07a2277b4fdb38a6caa2.jpg)
Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monetę upamiętniającą 100. rocznicę Konstytucji marcowej
11 marca 2021, 12:00Narodowy Bank Polski (NBP) wprowadził do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską "100. rocznica Konstytucji marcowej". Zaprojektował ją Grzegorz Pfeifer. Ma ona średnicę 32 mm i masę 14,14 g.